Deniz Akvaryumu filtre türleri değişken deniz akvaryumu ekipmanlarının tercih edilmesiyle farklılık gösterir. Akvaryumların tabanlarında farklı kum türlerinin ve yine farklı kalınlıklarda kullanılması, doğal sistemlerle destekleyerek filtrasyon ihtiyacının karşılanması, DSB sistem gibi deniz akvaryumu filtre sistemleri imkanlarının kullanılması, sump sistemlerinde farklılıklar, akvaryuma dönüş suyu sistemlerinde değişik uygulamalar genel olarak deniz akvaryumu sistemleri olarak ifade edilir.
Farklı deniz akvaryumu sistemleri nelerdir konusuna bakmaya çalışacağız. Deniz akvaryumu sistemleri açısından farklı ve değişken tarzlar Avrupa genelinde çok yaygın olmasına karşın ülkemizde farklı sistemler iyi tanıtılamadığı için çok da kullanım alanı bulamamış görünüyor. Farklı deniz akvaryumu sistemleri temelinde alternatif sistemler demektir. Doğayı yakın gözlem ve taklitler esas iken başarıldığında birer mükemmel sistemler haline gelebilir.
Farklı deniz akvaryumu sistemleri ile çok başarılı akvaryumlar kurulabilir. Deniz akvaryumu sistemleri nelerdir diye bakacak olursak ve DSB sistem olarak ifade edilen sistemi ilk ele alacak olursak bu sistemin derin kum yatağı sistemlerine dayandığını belirtmek gerek. Akvaryum tabanında kullanılacak olan kum tabakasının kalınlığının ayarı başarının anahtar noktalarından biridir. Oluşturulacak olan kum tabakasının kalınlığı en az 10-15 cm civarında olmalıdır.
Deniz akvaryumu sistemleri DSB sistemde kullanılacak olan kumun tanecik boyutu yine önemli bir noktadır. Kum tane boyutu en az 0,06mm, en fazla 1 mm olmalı. Olması gereken boyutlardan ince olan kum katmanı nitrifikasyon için çok kalın, denitrifikasyon için ise çok çok ince kalır. Önemli olan konuların başında bu nokta da gelmektedir. Deniz akvaryumu sistemleri DSB sisteminin özelliğine baktığımızda biyolojik olarak çalışacak olması kum tabakasının çeşitli katmanlarına yerleşecek olan bakteri ve minik kabuklular ile işlevselliğin yakalanacağı gerçeğini ortaya serer.
Bu açıdan akvaryum içerisinde kurulan DSB sistemine zarar verecek kum kazıyan balıklar türleri olmaması gerekir. Bunu önlemek için ise, katmanlar arasına sineklik teli kullanılarak balıkların kazıması engellenir ve sisteme su akışının olmaması gereken debide olması engellenir. Aşağıda Sum veya akvaryum içine yan tarafta tasarlanmış projeyi görebilirsiniz.
Deniz Akvaryumu Filtre Sistemleri Akvaryum Etki:
Alternatif deniz akvaryumu sistemleri içinde DSB sisteminin kullanıldığı akvaryumlara iki, üç yılda bir kültür aşılaması yapak sistemin daha sağlıklı yürümesini sağlayacaktır. Oksijence zayıf olan alt katmanlara yerleşen bakteri kolonileri oksijen kaynağı olarak nitrat’ı kullanmakta ve azotun gaz olarak akvaryumdan uzaklaşmasını sağlamaktalar. Sistemin bir çok faydası mevcuttur.
Alt katmanlarda çözülen kalsiyum ile omurgasızlar beslenebilir. KH, PH,gibi değerlerin sabit olma eğilimi, düşük bakım ihtiyacı sistemin diğer önemli faydalarıdır. Sistemin riskli yanları ise, zaman içerisinde zemin üzerinde siyah bölgeler oluşması ve buradan akvaryum suyuna karışan kükürt bileşikleri sonucu balık ve omurgasız ölümleridir.Sistemde kullanılacak ps ve yine akvaryum içerisinde oluşturulacak yeterli su hareketi bu riski ortadan kaldıracaktır. Bu sistem sayesinde mükemmel bir doğayı taklit ve başarılı bir akvaryum kurmak mümkündür.
Deniz Akvaryumu Jaubert Sistem:
Deniz akvaryumlarında kurulabilecek bir diğer sistemlerinden biri olan jaubert sisteminden söz etmeye çalışacağım. Sistem hakındaki kafalarda bulunan soru işaretlerine çözümler ve alternatifler sunarak ortadan kaldırmaya çalışacağız. Böyle bir başarı için uygulamanız gereken iki nokta var. Okumak ve kendinize güvenmek. Deniz akvaryumu sistemleri Jaubert Sistemi 10 LT nano veya yüksek hacimli akvaryumların kurulmasına kadar geniş bir yelpaze sunar.
Sistemin en önemli unsuru Filtreleme sistemidir. Filtre sistemi hem akvaryum içerisinde hem akvaryumdan ayrı bir haznede kurulabilir. Yurt dışında deniz akvaryumu sistemleri Jaubert Sistemin kullanıldığı bazı akvaryumlarda hiç aktif karbon ve protein skimmer kullanılmamıştır. Söz edilen akvaryumlarda su değişimi yapılmamıştır. Dört yıl süre ile yapılan ölçümlerde su değerleri çok yerinde çıkmıştır.
Klasik taban filtresi görünümünde olan sistemde, zemin malzemesi olarak kullanılan malzemenin altında oksijence fakir bir ortam yaratılır ve bu alan, klasik taban filtresideki gibi bir pompa veya hava taşı ile kumun üstündeki akvaryumun ana haznesine bağlanmaz. Bunun için akvaryumun alt camının üzerine minimum 1 cm, tercihen 2-3 cm kalınlık oluşturacak pvc boru veya benzeri malzeme yerleştirilir. Bu borular üzerine klasik taban filtresi plakaları veya delikli bir plaka yerleştirilir. Bu plakanın üzerine minimum 8 cm kalınlığında, tanesi 2-3 mm irilikte olan mercan kumu dökülür. Böylece kumun altında 2-3 cm kalınlığında, akvaryumun suyu ile bağlantısı olmayan oksijence fakir bir su katmanı oluşturulur. Daha sonra bu katman mercan, anemon ve alglerin gelişimi için kuvvetli ışık ile aydınlatılır. Bu sayede, kum katmanının derinliklerine indikçe oksijence fakir bir ortam elde edilirken, yüzeyde fotosentez sayesinde zengin oksijenli ortam elde edilir.
Yüzeyde nitrifikasyon bakterileri yerleşip faaliyet gösterirken alt tabakalarda denitrifikasyon bakterileri faaliyet gösterir. Oluşan nitrat ise oksijensiz ortamda bakterilerin oksijeni nitrattan almasıyla nitrat azot gazına dönüştürülür. Balıkların yine kum katmanını kazarak katmanın derinliklerine su kaçışı yartmamaları için katmanın 1cm altına sineklik teli kullanılarak bu risk ortadan kaldırılmalıdır. Eğer deniz akvaryumu sistemleri jaubert sistem akvaryum içinde düşünülüyorsa, akvaryum alınırken veya yapılırken kum zeminin kalınlığı göz önünde bulundurulmalı, görsel anlamda güzelliği için akvaryum bu sisteme uygun yaptırılmalıdır.
Sisteme magnezyum, stronsium, iyot gibi elementler dışarıdan takviye edilmelidir. Sistemin diğer bir avantajı çok daha az canlı kayaya ihtiyaç duymasıdır. Bu sisteme de mükemmel bir akvaryum kurulabilir.
Deniz akvaryumu Filtre sistemleri Berlin:
Yerel olarak en çok tercih ettiğimiz sistem diyebiliriz. Berlin sistemi temel çalışma prensibi diğer sistemler ile kıyaslandığında daha basit bir sistemdir. Sistemin basit yapısına karşın, canlılar uzun süre sağlıklı yaşatılabilmektedir. Bütün sistemlerde sabır önemli bir unsurken, deniz akvaryumu sistemleri Berlin Sisteminde sabır daha bir önem kazanmaktadır. Sisteme zamansız eklenecek bir canlı tüm sistemin çökmesine neden olabilir.
Sistemde kullanılacak canlı kaya sistemin en önemli noktalarından biridir. Deniz akvaryumu sistemleri Berlin sisteminde tüm filtre yükünü canlı kayalar üstleneceğinden mesaneli yapıda olanları tercih edilmelidir. Sistemin ihtiyaç duyduğu diğer önemli bir unsur kuvvetli ve yeterli aydınlatmadır. Yüksekliği 50 cm yi geçen akvaryumlarda MH lambalar, T5 floresan lambalarının kombinasyonlarının, su derinliği daha düşük olan sistemlerde ise sadece floresan lambalarının kullanılmasıdır.
Sistemde kullanılacak ps kalitesinden ödün verilmeksizin tercih edilmelidir. Sistemde kullanılacak ps hacmi sistemin en az 3 katı olmalıdır. Berlin Sistemi kalsiyum ve izelement takviyelerinin dışarıdan eklenmesine ihtiyaç duyar. Deniz akvaryumu sistemleri berlin sisteminde kullanılan kum kalınlığının 2,5 cm olması yeterlidir. Berlin sistem çok karışık olmadığı gibi sabır, ilgi, kaliteli canlı kaya efektif çalışan bir ps ile ciddi yoğunlukta bir canlı yelpazesini akvaryumda barındıracak ve sağlıklı bir şekilde uzun süre yaşatılabilecek bir sistemdir.